Ułatwienia dostępu

Jakie są objawy wyrzutu kortyzolu?

Podwyższony poziom kortyzolu wywołuje dokuczliwe dolegliwości, które obniżają jakość życia. Niektóre z nich na pierwszy rzut oka wydają się niepowiązane ze stresem, co utrudnia podjęcie adekwatnych działań. Nie zawsze zbyt wysokie stężenie tego hormonu steroidowego wynika z ekspozycji na przewlekłe napięcie nerwowe. Czasem w grę wchodzą inne czynniki. Sprawdź, jakie są objawy wyrzutu kortyzolu i kiedy warto przeprowadzić badania diagnostyczne.

Kortyzol jako odpowiedź na sytuacje stresowe

Kortyzol to hormon steroidowy, który wytwarzają nadnercza, gdy naszym udziałem stają się sytuacje stresowe. Z punktu widzenia ewolucji pomaga walczyć o życie. Jego podwyższony poziom sprawia, że w wątrobie zachodzi rozkład glikogenu do cząsteczek glukozy. Stanowi ona podstawowy surowiec energetyczny dla mięśni szkieletowych, do których jest intensywnie pompowana wraz z krwią. Pozwala nam to na podjęcie walki lub ucieczki. Kortyzol może nam czasem uratować życie, bo dzięki niemu potrafimy szybko biec, mimo wcześniejszych kontuzji i dolegliwości bólowych. Niestety, jego podwyższony poziom, który utrzymuje się przez dłuższy czas, często niesie ze sobą skutki uboczne.

Jakie właściwości ma kortyzol?

Kortyzol w ostatnich latach okrył się nie najlepszą sławą. W rezultacie wiele osób zastanawia się, jak wyeliminować stres ze swojego życia. Nie jest to możliwe i wskazane, ponieważ bez niego zabrakłoby nam sił do walki lub ucieczki w obliczu realnego zagrożenia. Jednocześnie zniknęłaby motywacja do podejmowania wyzwań. Poza tym wykazano, że kortyzol:

  • zwiększa stężenie glukozy we krwi,
  • reguluje stężenie sodu we krwi,
  • uczestniczy w uwalnianiu wapnia z kości,
  • działa przeciwzapalnie.

Co powoduje syntezę kortyzolu?

Kora nadnerczy wytwarza kortyzol w różnych sytuacjach. Na ogół następuje to pod wpływem stresu. Zdarza się jednak, że syntezę wyzwala infekcja wirusowa, nadmierne spożycie kofeiny i niedostateczna ilość snu. Poza tym u niektórych osób stwierdza się guzy w obrębie kory nadnerczy.

Eustres i dystres – czym się różnią?

Stres stanowi mechanizm ewolucyjny, który zwiększa szanse człowieka na przetrwanie, ale coraz częściej rodzi pewne trudności. Kiedy przyjmuje umiarkowany i krótkotrwały charakter, staje się naszym sprzymierzeńcem. Pod jego wpływem przystępujemy szybciej do pracy, aby ukończyć i oddać projekt w przewidzianym terminie. Eustres, czyli stres pozytywny, działa na nas motywująco, dlatego psycholodzy podkreślają jego zalety.

Silny i długotrwały stres wpływa na nas zgoła inaczej. Odczuwając go, nie umiemy się na niczym skupić. Stajemy się roztrzęsieni, a nasza zdolność racjonalnej oceny sytuacji maleje. W naszym umyśle pojawiają się zniekształcenia poznawcze, przez co podejmujemy niewłaściwe decyzje. Chroniczne napięcie nerwowe sprzyja depresji i stanom lękowym. Poza tym upośledza system odpornościowy, pogarsza pamięć, utrudnia zasypianie i skutkuje dysregulacją emocjonalną. Kobiety, które zmagają się z dystresem, mogą skarżyć się na zaburzenia miesiączkowania. Wysokie stężenie kortyzolu stymuluje też aktywność gruczołów łojowych, co przekłada się na zmiany trądzikowe.

Badanie kortyzolu – kiedy wykonać?

Nie zawsze jednak podwyższony kortyzol wynika z ekspozycji na sytuacje stresowe. Czasem stanowi efekt infekcji wirusowej, niedostatecznej podaży snu, nadmiaru kofeiny lub guza nadnerczy. Kiedy podejrzewamy u siebie zaburzenia hormonalne, należy wykonać badania laboratoryjne. Trzeba zgłosić się na nie na czczo między 6 a 9 rano, gdy stężenie kortyzolu przyjmuje najwyższą wartość. Powinno mieścić się w przedziale od 7 do 25 mikrogramów na decylitr.

Jakie są objawy wyrzutu kortyzolu?

Podejrzewasz u siebie wyrzut kortyzolu? Objawy, które wówczas się pojawiają, obejmują:

  • bezsenność,
  • wahania nastroju,
  • problemy z cerą,
  • ogólne rozdrażnienie,
  • wzrost ciśnienia,
  • nadmierne oddawanie moczu,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • trądzik,
  • zanik tkanki mięśniowej,
  • zaburzenia apetytu,
  • przyrost tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha, karku i twarzy.

Naturalne sposoby na kortyzol

Istnieją naturalne sposoby, które pomagają przy podwyższonym kortyzolu. Wśród nich należy wymienić:

  • jogę,
  • techniki mindfulness,
  • umiarkowaną aktywność fizyczną,
  • rozmowę z bliską osobą,
  • adaptogeny.

Adaptogeny to nietoksyczne rośliny, które wspierają człowieka w sytuacjach stresowych. Mogą przyczyniać się do odzyskania homeostazy (stanu wewnętrznej równowagi). Dużą popularnością wśród adaptogenów cieszy się ashwagandha, różeniec górski i gotu kola.

– Artykuł sponsorowany